قطران سیگار چیست و چه عوارضی دارد؟ + جدول میزان آن در سیگار
اگرچه قطران یا تار به عنوان یک ماده شیمیایی مضر خاص در دود سیگار شناخته میشود، اما در واقعیت یک ماده شیمیایی نیست و تعریف آن متفاوت از چیزی است که در ذهن ما وجود دارد. قطران سیگار، به وزن کل باقی مانده جامد و مایع در دود سیگار پس از کم شدن وزن آب و نیکوتین اشاره دارد و به عنوان یک واحد وزن گزارش میشود. به این ترتیب، قطران در سیگار، پس از سوزاندن آن اندازه میگشود. به دلیل فرآیند احتراق، مواد شیمیایی مضر و ذرات جامد حاوی کربن که علت اصلی بیماریهای مرتبط با سیگار هستند منتشر میشوند. به همین خاطر است که بسیاری از افراد قطران را به عنوان یک ماده شیمیایی در سیگار میشناسند.
آنچه در این صفحه میخوانید
قطران سیگار چیست؟
قطران یا تار، نام بخش خاصی از دود سیگار است. دود سیگار مخلوط پیچیدهای از مواد شیمیایی شامل ترکیبات فرار گاز، بخار، دود، ذرات مایع و جامد معلق است. این ذرات مایع و جامد به عنوان ذرات کل شناخته میشوند. قطران به وزن کل در دود سیگار پس از کسر وزن آب و نیکوتین اشاره میکند. بنابراین، سیگار دقیقا حاوی قطران نیست. بلکه قطران بر اساس اندازهگیری دود سیگار محاسبه میشود.
فرق نیکوتین با قطران
نیکوتین و قطران هر دو از مواد موجود در دود سیگار هستند، اما تفاوتهای زیادی در نحوه تأثیرگذاری و آسیبهای آنها به بدن دارند. نیکوتین یک آلکالوئید طبیعی است که در برگهای تنباکو موجود است و به سرعت وارد جریان خون میشود. این ماده عمدتاً بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر میگذارد و باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و تحریک سیستم عصبی میشود. نیکوتین بهطور خاص عامل اصلی اعتیاد به سیگار است زیرا باعث ایجاد حس لذت و آرامش در فرد میشود، به همین دلیل ترک سیگار برای افرادی که به آن اعتیاد دارند، بسیار دشوار است. با این حال، نیکوتین در مقایسه با قطران مستقیماً باعث بیماریهای جسمی نمیشود، اما مصرف زیاد آن میتواند مشکلاتی مانند اختلالات قلبی و مغزی را به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر، قطران یک ماده چسبنده و سمی است که در اثر سوختن تنباکو تولید میشود. این ماده حاوی ترکیبات شیمیایی مختلفی است که بسیاری از آنها سرطانزا هستند. قطران به ریهها و دستگاه تنفسی آسیب میزند و بهطور تدریجی در ریهها تجمع مییابد. این ماده از جمله اصلیترین عوامل بروز بیماریهای جدی مانند سرطان ریه، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و بیماریهای قلبی است. برخلاف نیکوتین که به سرعت از بدن خارج میشود، قطران مدت زمان بیشتری در بدن باقی میماند و از بین بردن آن به راحتی ممکن نیست. بنابراین، در حالی که نیکوتین به دلیل اعتیادآور بودن خطرناک است، قطران بیشتر به خاطر آسیبهای طولانیمدت و سرطانزاییاش برای سلامت انسان تهدید به شمار میآید.
آیا سیگارهای کم قطران، ضرر کمتری دارند؟
قطران سیگار یکی از ترکیبات تشکیل دهنده سیگار بوده که در اثر سوختن آن تولید میشود. این ماده میتواند به مژکهای ریوی بچسبد و حرکت آنها را محدود کند. در دراز مدت، هر چقدر مصرف سیگار بیشتر باشد؛ قطران بیشتری وارد جریان تنفسی و ریه شده و ممکن است مشکلات جدی را به وجود آورد. بعضی از سیگارهای موجود در بازار به گونهای هوشمندانه تولید شدهاند که قطران به کار رفته در آنها پایین است.
با وجود اینکه این سیگارها دارای تار و قطران پایینتریاند، اما همچنان عوارض نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار را هنگام سوختن و کشیدن افزایش میدهند. بنابراین، نمیتوان با قطعیت گفت که سیگارهای کم قطران، سیگارهای بدون ضرری هستند؛ اما به هر حال مضرات ناشی از قطران در آنها پایینتر سیگارهای دارای درصد تار بالاست. ولی فراموش نکنید که همچنان مواد شیمیایی مضر در سیگارها وجود دارند و نباید بیش از اندازه از آنها استفاده کنید.
مقاله پیشنهادی: ضروریترین اکسسوریهای ویپینگ که هر ویپری باید داشته باشد!

قطران موجود در سیگارهای بازار
اگرچه نمیتوان به صورت قطعی بیان کرد که هر سیگار چقدر قطران دارد، اما طبق اطلاعات موجود در جدول زیر میتوانید قطران موجود در بعضی از سیگارهای بازار را مشاهده کنید. طبیعی است که این اطلاعات تقریبی بوده و ممکن است بسته به نوع سیگار و تغییرات تکنولوژی تولید نیز تغییر کند.
| نام سیگار | قطران موجود در آن |
| سیگار جی وان سفید | ۱ میلی گرم |
| سیگار جی وان نقره ای | ۲ میلی گرم |
| سیگار کاسپین | ۱۰ میلی گرم |
| سیگار مور | ۱۲ میلی گرم |
| سیگار وینستون اولترا لایت | ۷ میلی گرم |
| سیگار وینستون لایت | ۸ میلی گرم |
| سیگار وینستون اسلیم | ۷ میلی گرم |
| سیگار مونتانا | ۹ میلی گرم |
| سیگار وینستون آبی | ۸ میلی گرم |
| سیگار تیر | ۸ میلی گرم |
| سیگار کمل سفید | ۶ میلی گرم |
| سیگار مارلبرو گلد | ۴ میلی گرم |
| سیگار مارلبرو فیلتر پلاس | ۳ میلی گرم |
| سیگار برگ | ۱ میلی گرم |
| سیگار کاپیتان بلک | ۱۰ میلی گرم |
آیا تار سیگار روی مغز هم اثر دارد؟
قطران سیگار نه تنها روی ریه، بلکه روی مغز مصرف کنندگان سیگار و اطرافیان آنها نیز تاثیر منفی دارد. قرارگیری در معرض دود سیگار و محیطی که افراد در حال سیگار کشیدن هستند نیز میتواند تاثیر منفی را روی مغز داشته باشد. از جمله مهمترین تاثیرات منفی تار سیگار روی مغز و سیستم عصبی مرکزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نقص در یادگیری
- مهارتهای اجرایی
- سرعت پردازش
- تاثیر روی هوش مصنوعی
- مشکلات حافظه
- سردردهای شدید
به دلیل تاثیرات منفی قطران روی مغز، توصیه میشود که تا حد ممکن خود و اطرافیان خودتان را از آن دور نگه دارید.

چه ترکیباتی در قطران سیگار وجود دارند؟
آن چیزی که قطران سیگار را خطرناک و مضر میکند، ترکیبات به کار رفته در آن است. قطران سیگار دارای ترکیبات شیمیایی بسیار مضری است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
- بنزوپیرین: این ماده قویترین ماده سرطان زا در سیگار است.
- نیتروزامینها: نیتروزامینها از جمله ترکیبات سرطان زایی هستند که معمولا در فرآیند خشک کردن و تخمیر تنباکو تولید میشوند.
- فنولها: فنولها به عنوان یک ماده شیمیایی سمی شناخته میشوند که میتوانند باعث تحریک و آسیب به بافتهای بدن شوند.
- کروزولها: این مواد میتوانند روی سیستم عصبی و تنفسی تاثیر بسیار بدی داشته باشند.
- آمینهای آروماتیک: این ترکیبات موجود در قطران سیگار میتوانند به DNA آسیب وارد کنند و باعث بروز سرطان شوند.
- فلزات سنگین: مجموعهای از فلزات سنگین مانند کادمیوم، سرب، آرسنیک و … در قطران سیگار وجود دارند که باعث آسیب به کلیهها، اندامها و بروز مشکلات عصبی و بهداشتی میشوند.
- گازهای مضر: قطران سیگار حاوی گازهای مضری است که از جمله آنها میتوان به فرمالدهید، آمونیاک، مونوکسید کربن و … اشاره کرد. این گازها میتوانند باعث تحریک و آسیب به بافتهای بدن شوند.
مقاله پیشنهادی: سیگار ترا (terea) چیست؟ + ۵ ویژگی و نحوه کار کردن با آن
میزان قطران موجود در سیگار
قطران اندازه گیری شده در سیگار بسته به برند و نوع آن میتواند بسیار متفاوت باشد. به عنوان یک دستورالعمل کلی، سیگارهای مختلف ممکن است از ۷ میلی گرم قطران در هر سیگار تا ۲۲ میلی گرم در هر سیگار یا حتی بالاتر را تولید کنند. در برخی از کشورها، بسته بندیهای سیگار اطلاعاتی درباره محتوای قطران (به میلی گرم) را نشان میدهند. به این ترتیب، مدتها است که قطران به عنوان شاخصی از اثرات مضر سلامتی مرتبط با سیگار کشیدن به تصویر کشیده شده است.
با این حال، قطران به عنوان یک اندازه گیری وزن گزارش میشود و هیچ بینشی از ترکیب شیمیایی آن را ارائه نمیکند. به همین دلیل این ایده که قطران میتواند در ارزیابی خطرات سیگار مفید باشد، نیازمند بررسی دقیقتر است.
آیا قطران سیگار مضر است؟
قطران سیگار یکی از مواد شیمیایی موجود در آن است که میتواند مضرات بسیار زیادی را برای بدن به همراه داشته باشد. این قطران از دود سیگار ناشی میشود و میتواند به راحتی وارد ریهها شده و منجر به چسبیدن مژکهای ریوی شود. با این حال، وزن قطران در سیگار نشانگر خطر آسیب دقیق نیست و گزارش اندازه قطران موجود در سیگار میتواند برای مصرف کننده باعث ایجاد گمراهی شود. به همین خاطر است که روی بسته بندی برخی از سیگارها میزان قطران موجود در آنها ذکر نشده است.
قطران سیگار دارای طول عمر نسبتا بالایی بوده و پس از ورود به سیستم تنفسی، باعث چسبیدن مژکهای تنفسی به یکدیگر میشود. این موضوع به مرور زمان تنگی نفس، احساس درد در قفسه سینه و کاهش ظرفیت ریوی برای تنفس را به همراه خواهد داشت. ذرات قطران داخل ریهها میمانند و باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریوی خواهند شد. بنابراین، در اینکه قطران موجود در سیگار مضر است، شکی نیست. از این رو باید احتیاط بیشتری برای مصرف سیگار و جلوگیری از عوارض آن داشته باشید.
آیا قطران نشان دهنده میزان عوارض سیگار است؟
عوارض سیگار یکی از موضوعاتی است که برای بسیاری از مصرف کنندگان نگرانی ایجاد کرده است. برخلاف باور بسیاری از افراد، قطران سیگار عامل مناسبی برای تعیین میزان عوارض سیگار نیست. مواد حاصل از این عمل میتواند حاوی نسبت بالایی از مواد شیمیایی بسیار سمی و نسبت کمی از مواد شیمیایی کمتری سمی باشد یا درست برعکس. هیچ راهی برای دانست این موضوع وجود ندارد؛ زیرا اندازهگیری وزن ماهیتی کمی دارد و کیفی نیست. بنابراین، اندازه گیری قطران در سیگار، نشانهای از خطر آسیب نیست؛ چرا که سطح مواد سمی موجود در تار ناشناخته است.

ویپینگ قطران دارد؟
نسل جدیدی از انواع محصولات حاوی نیکوتین مایع، ویپینگ است. این سیگارها برخلاف سیگارهای سنتی که میسوزند و دود تولید میکنند، با تولید بخار امکان بهره مندی از نیکوتین را فراهم خواهند کرد. با توجه به اینکه قطران محصولی است که در هنگام سوختن تنباکو تولید میشود و از آنجایی که ویپینگ تنباکویی برای سوختن ندارد، پس این سیگارها بدون قطران هستند. از این رو شاید عوارضی که برای قطران موجود در سیگارهای سنتی در نظر گرفته شد، برای ویپینگ مطرح نباشد. با این حال، همچنان سیگارهای الکترونیکی دارای عوارض و نیکوتین هستند و نباید در مصرف آنها زیاده روی نمود.
دیپون؛ ارائه دهنده بهترین مایعات نیکوتین بدون قطران
با وجود اینکه قطران نشان دهنده میزان سمیت و عوارض سیگار نیست، اما وجود آن در هر سیگاری حتمی خواهد بود. قطران سیگار به مرور زمان باعث آسیب به ریههای شما و تحریک سیستم عصبی و تنفسی خواهد شد. جایگزین کردن سیگار سنتی با سیگارهای الکترونیکی میتوانید از عوارض احتمالی این سیگارها بکاهد. در صورت نیاز به انتخاب بهترین مایعات نیکوتین و سالت نیکوتین با کمترین عوارض و بدون قطران، میتوانید از محصولات موجود در سایت دیپون کمک بگیرید. کلیه محصولات موجود تولید کشور ایران هستند و از کیفیت بسیار بالایی برخوردارند. همچنین شما میتوانید از انواع طعم دهنده برای تهیه جویسهای ویپینگ استفاده کنید.